لیمو (Citrus limon) از پرطرفدار ترین مرکبات محسوب می شود. به دلیل ترشی و تلخی این میوه معمولا به تنهایی و به عنوان میوه مصرف نمی شوند. آب لیمو از قدیم تا به امروز به روش های مختلف گرفته شده و به عنوان یک چاشنی محبوب در پخت و در کنار غذا های گوناگون استفاده می شود.
از اساسی ترین موادی که در پخت اکثر غذا ها استفاده می شود، رب گوجه فرنگی است. امروزه به جهت اهمیت بالای رب در آشپزخانه، اکثر خانواده ها به تهیه رب خانگی می پردازند. در تهیه رب همانطور که از نامش پیداست، گوجه فرنگی ماده اولیه اصلی محسوب می شود. این چاشنی پرطرفدار علاوه بر طعم و عطر خاص خود، رنگی قابل توجه به غذا و خوراک می بخشد.
زیتون پرورده(به انگلیسی،Marinated Olive)، خوراکی محبوب و خوش طعم است. این ترکیب پرطرفدار از زیتون و یکسری مواد تشکیل می شود. در مناطق مختلف کشور عزیزمان ایران به خصوص نواحی شمال کشور و استان گیلان، این خوراک به وفور یافت می شود. زیتون پرورده معمولا به عنوان چاشنی و در کنار غذا میل می شود.
کره گیاهی به انگلیسی ( Margarine ) یکی از محصولات پرطرفدار در میان صنایع غذایی است. می توان گفت مارگارین یا کره گیاهی، با هدف جایگزین شدن برای کره حیوانی پا به میدان گذاشت. در تهیه مارگارین از مواد لبنی استفاده نشده و از این رو برای افرادی که وجترین یا گیاهخوار هستند، انتخابی مناسب تلقی می شود.
نارنج به انگلیسی، Sour orange یا seville orange دارای انواع مختلفی است. طبق تحقیقات صورت گرفته، 23 نوع نارنج وجود داشته و معروف ترین آن ترنج است. علاوه بر استفاده تغذیه ای از میوه نارنج، از پوست آن برای ساخت مکمل های تغذیه ای و دارو ها به وفور استفاده می شود. نارنج، فراتر از یک میوه معمولی است.
فلفل سیاه به انگلیسی(piper nigrum یا black pepper) ادویه ای معطر و خوش طعم است. فلفل سیاه از خشک کردن دانه های گیاه فلفل سیاه تهیه می شود که بومی کشور هندوستان می باشد. این ادویه در آشپزی جهانی به عنوان یک ماده‌ی طعم‌دهنده و همچنین در طب سنتی به عنوان دارویی گیاهی استفاده می‌شود.
از راز های یک غذای خوش عطر، استفاده از ادویه های معطر مثل فلفل قرمز است. فلفل قرمز یا همان چیلی، به انگلیسی Red Pepper از خانواده Capsicum هستند. امروزه ادویه فلفل قرمز حاصل ترکیب برخی فلفل های خشک شده مثل: فلفل کاین، فلفل چشم پرنده و .. است. فلفل قرمز در غذا های هندی و عربی به وفور استفاده می شود.
سماقی که امروزه در کنار غذا مصرف می کنیم، میوه نوعی گیاه گلدار است. این درخت کوچک میوه های دانه مانند ریزی دارد که نام علمی آن ( Rhus ) می باشد. در کشور ایران، سماق که در واقع عربی شده کلمه سماک بوده، از دیرباز به عنوان یکی از سین های سفره نوروزی برای مردم شناخته شده است.
آویشن از محبوب ترین گیاهان در دنیا به شمار می رود که خواص زیادی دارد. در واقع این گیاه سرده ای از تیره نعاعیان است و با نام علمی Thymes شناخته می شود. امروزه در کشور ایران گونه های محدودی از آن وجود دارد که در بسیاری از غذا ها همچون پیتزا، پاستا، ساندویچ ها، سوپ و .. به وفور کاربرد دارد.
دارچین که در انگلیسی “Cinnamon” نامیده می‌شود، یکی از ادویه‌های محبوب و پرکاربرد در سراسر جهان است. این ادویه از پوست داخلی درخت دارچین به دست می‌آید و به دلیل عطر و طعم گرم و شیرین خود در غذاها، دسرها، نوشیدنی‌ها و حتی محصولات آرایشی استفاده می‌شود.
ادویه کاری، به انگلیسی curry powder، از ترکیب چند ادویه تهیه می شود. کاری از کشور هند به تدریج به سایر قاره ها وارد شد و امروزه سهم ویژه ای در آشپزی در کشور ایران ایفا می کند. طعم خاص آن باعث شده در بسیاری از غذا ها که نیازی به ادویه ندارند، از کاری جهت ارتقای طعم غذا، بهره گرفته شود.
هل در واقع دانه کوچکی است که عطری خاص و رنگی سبز دارد. دانه هل را به شکل آسیاب شده و یا درسته در تهیه بسیاری از غذا ها استفاده می کنند. سه نوع هل با رنگ ها سبز، سفید و سیاه در اکثر کشور ها یافت می شود که سهم هل سبز در آشپزی به دلیل عطر و رنگ جذابش، بیشتر است.
زنجبیل که در انگلیسی به آن “Ginger” گفته می‌شود، یک گیاه دارویی و پرخاصیت است که از ریشه آن استفاده می‌شود. زنجبیل به دلیل طعم تند و گرم خود و همچنین خواص درمانی‌اش، در طب سنتی و آشپزی جایگاه ویژه‌ای دارد. ریشه زنجبیل شامل ترکیبات فعال مانند جینجرول است که نقش مهمی در خواص دارویی آن ایفا می‌کنند.
گلپر که در انگلیسی با نام “Persian Hogweed” یا “Heracleum persicum” شناخته می‌شود، یک ادویه و گیاه دارویی است که در ایران به‌ویژه در نواحی کوهستانی رشد می‌کند. گلپر به دلیل عطر و طعم تند و کمی تلخ خود، در آشپزی و طب سنتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این گیاه دارای برگ‌ها و دانه‌های معطر است.
زردچوبه که در انگلیسی “Turmeric” نامیده می‌شود، یک ادویه‌ی طلایی‌رنگ است که از ریشه گیاه زردچوبه به دست می‌آید. این گیاه بومی جنوب آسیاست و از دیرباز به عنوان چاشنی، دارو، و رنگ‌دهنده طبیعی در آشپزی و طب سنتی استفاده می‌شود. زردچوبه به دلیل وجود ماده‌ای به نام کورکومین (Curcumin) شناخته می‌شود
پودر سیر که در انگلیسی “Garlic Powder” نامیده می‌شود، از سیر خشک شده تهیه می‌شود و یکی از ادویه‌های محبوب و پرکاربرد در آشپزی است. این ادویه با طعم تند و عطر قوی خود، به‌خصوص در غذاهای گوشتی، سوپ‌ها، سس‌ها و خورش‌ها به‌عنوان یک طعم‌دهنده طبیعی استفاده می‌شود.
پودر پیاز که در انگلیسی به آن “Onion Powder” می‌گویند، یک ادویه خوش‌عطر و پرکاربرد است که از پیاز خشک شده به دست می‌آید. پودر پیاز به عنوان یک طعم‌دهنده طبیعی در آشپزی مورد استفاده قرار می‌گیرد و جایگزین مناسبی برای پیاز تازه در مواردی است که به دنبال طعم پیاز بدون تغییر در بافت غذا هستید.
عموما نمک به ترکیب شیمیایی(NaCl) تلقی می گردد. در طبیعت نمک به فراوانی یافت می شود و به عنوان یکی از مواد اصلی در نگهداری مواد غذایی و بسیاری از مواد در تاریخ بشر به شمار می رود. مک به صورت کریستال‌های سفید یا نیمه شفاف یافت می‌شود و به دلیل قابلیت حل شدن آسان در آب و طعم شور خود، به طور گسترده در آشپزی و صنایع مختلف استفاده می‌شود.
خیارشور سیس لند یکی از خوشمزه‌ترین و محبوب‌ترین ترشی‌های ایرانی است که طعم و بافتی بی نظیر دارد. این خوراکی از خیارهای تازه و ترد به همراه ادویه‌جات و نمک درست می‌شود. خیارها معمولاً به اندازه‌ای انتخاب می‌شوند که بتوانند طعم‌دهی و مزه‌دار شدن را به خوبی جذب کنند. برای تهیه خیار شور، خیارها را به همراه مواد دیگر مانند سیر، دانه‌های فلفل سیاه، فلفل قرمز، و برخی ادویه ها در یک ظرف شیشه‌ای قرار می‌دهند. سپس با مخلوطی از آب و نمک، خیارها را می‌پوشانند و اجازه می‌دهند که چند روز در دمای محیط بمانند تا تخمیر شوند و طعم مخصوص خود را بگیرند
